Làm mờ hậu cảnh trong Adobe Photoshop (background blur), hay còn gọi là bokeh, là một kỹ thuật thiết yếu trong nhiếp ảnh và thiết kế đồ họa. Mục đích chính là làm nổi bật chủ thể, tạo chiều sâu, và hướng sự tập trung của người xem vào phần quan trọng nhất của hình ảnh. Trong Adobe Photoshop, bạn có nhiều cách để thực hiện việc này, mỗi cách có ưu điểm và nhược điểm riêng. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn chi tiết cách làm mờ hậu cảnh bằng những công cụ phổ biến và hiệu quả nhất, giúp bạn tạo ra những bức ảnh chuyên nghiệp và thu hút.
Tại sao cần làm mờ hậu cảnh?
Việc làm mờ hậu cảnh mang lại nhiều lợi ích cho bức ảnh của bạn:
- Tập trung sự chú ý: Loại bỏ những chi tiết xao nhãng ở phía sau chủ thể, giúp người xem tập trung vào điểm nhấn chính.
- Tạo chiều sâu: Hiệu ứng mờ làm cho chủ thể nổi bật hơn, tạo cảm giác về không gian ba chiều.
- Mô phỏng ống kính máy ảnh: Tạo hiệu ứng tương tự như khi chụp với ống kính có khẩu độ lớn, cho phép bạn kiểm soát độ sâu trường ảnh (depth of field).
- Tính thẩm mỹ: Bokeh, những đốm sáng tròn mờ ảo, có thể tạo ra hiệu ứng thị giác rất đẹp mắt và nghệ thuật.
Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả làm mờ
- Khoảng cách: Khoảng cách giữa chủ thể và hậu cảnh càng lớn, hiệu ứng mờ sẽ càng rõ rệt.
- Độ phân giải: Ảnh có độ phân giải cao sẽ cho phép bạn tạo ra hiệu ứng mờ chi tiết và mịn màng hơn.
- Chi tiết hậu cảnh: Hậu cảnh có nhiều chi tiết và kết cấu (texture) sẽ giúp làm nổi bật hiệu ứng mờ.
Các phương pháp làm mờ hậu cảnh trong Adobe Photoshop
Sử dụng công cụ Blur Tool
Công cụ Blur Tool là một cách đơn giản và trực tiếp để làm mờ hậu cảnh.
- Chọn công cụ Blur Tool: Tìm biểu tượng giọt nước trên thanh công cụ. Nếu không thấy, hãy nhấn giữ biểu tượng Sharpen Tool hoặc Smudge Tool để tìm các công cụ ẩn.
- Thiết lập thông số brush: Trên thanh Options phía trên, bạn có thể điều chỉnh:
- Brush: Chọn loại brush mềm (Soft Round) để có hiệu ứng mượt mà.
- Size: Điều chỉnh kích thước brush phù hợp với vùng cần làm mờ.
- Mode: Chế độ hòa trộn (thường để Normal).
- Strength: Độ mạnh của hiệu ứng mờ.
- Protect Detail: Tùy chọn này cố gắng bảo vệ các chi tiết, nhưng có thể làm giảm hiệu quả mờ.
- Tô lên hậu cảnh: Nhẹ nhàng tô lên vùng hậu cảnh bạn muốn làm mờ. Tô nhiều lần để tăng độ mờ. Hãy cẩn thận không tô lên chủ thể, vì nó cũng sẽ bị mờ.
Ưu điểm:
- Dễ sử dụng và nhanh chóng.
- Kiểm soát trực tiếp vùng được làm mờ.
Nhược điểm:
- Khó tạo ra hiệu ứng mờ đều và tự nhiên.
- Dễ làm mất chi tiết nếu lạm dụng.
- Không thể chỉnh sửa hiệu ứng sau khi đã áp dụng (destructive editing).
Sử dụng công cụ Gaussian Blur
Gaussian Blur là một bộ lọc mạnh mẽ để tạo hiệu ứng mờ đều và tự nhiên.
- Chọn vùng hậu cảnh: Sử dụng các công cụ chọn vùng như Lasso Tool (L), Quick Selection Tool (W), hoặc Magic Wand Tool (W) để chọn vùng hậu cảnh. Nếu cần độ chính xác cao, hãy sử dụng Select and Mask (Select > Select and Mask) để tinh chỉnh vùng chọn.
- Áp dụng Gaussian Blur: Vào Filter > Blur > Gaussian Blur.
- Điều chỉnh Radius: Hộp thoại Gaussian Blur sẽ hiện ra. Điều chỉnh thanh trượt Radius để kiểm soát mức độ mờ. Xem trước hiệu ứng trên ảnh để đạt được kết quả mong muốn.
Ưu điểm:
- Tạo hiệu ứng mờ đều và tự nhiên.
- Có thể điều chỉnh độ mờ chính xác.
- Sử dụng Smart Filters (xem bên dưới) để chỉnh sửa không phá hủy.
Nhược điểm:
- Đòi hỏi phải chọn vùng hậu cảnh chính xác.
- Có thể làm mất chi tiết nếu áp dụng độ mờ quá cao.
Sử dụng Smart Filters
Để có thể chỉnh sửa hiệu ứng Gaussian Blur sau này mà không làm mất chất lượng ảnh, hãy chuyển layer của bạn thành Smart Object (Layer > Smart Objects > Convert to Smart Object) trước khi áp dụng bộ lọc. Khi đó, Gaussian Blur sẽ trở thành một Smart Filter, và bạn có thể nhấp đúp vào nó trong bảng Layers để chỉnh sửa các thông số bất cứ lúc nào.
Sử dụng hiệu ứng Iris Blur
Iris Blur là một bộ lọc thuộc nhóm Blur Gallery, cho phép bạn tạo hiệu ứng mờ theo chiều sâu, giống như khi chụp với ống kính máy ảnh.
- Truy cập Iris Blur: Vào Filter > Blur Gallery > Iris Blur.
- Điều chỉnh vùng mờ và vùng rõ: Một vòng tròn sẽ xuất hiện trên ảnh. Bên trong vòng tròn là vùng rõ (không bị mờ), bên ngoài là vùng mờ. Bạn có thể kéo các điểm điều khiển trên vòng tròn để thay đổi kích thước và vị trí của vùng rõ. Sử dụng hình vuông nhỏ ở trung tâm để di chuyển tâm điểm.
- Tinh chỉnh các thông số: Trong bảng điều khiển Iris Blur, bạn có thể điều chỉnh:
- Blur: Độ mạnh của hiệu ứng mờ.
- Feather: Độ chuyển tiếp giữa vùng rõ và vùng mờ.
- Light Bokeh: Tạo hiệu ứng bokeh (những đốm sáng tròn) trong vùng mờ. Bạn có thể điều chỉnh kích thước và hình dạng của bokeh.
Ưu điểm:
- Tạo hiệu ứng mờ theo chiều sâu, mô phỏng ống kính máy ảnh.
- Kiểm soát linh hoạt vùng rõ và vùng mờ.
- Tạo hiệu ứng bokeh đẹp mắt.
Nhược điểm:
- Có thể khó điều chỉnh chính xác với hậu cảnh phức tạp.
- Yêu cầu máy tính có cấu hình mạnh để xử lý hiệu ứng mượt mà.
Sử dụng công cụ Select Subject
Công cụ Select Subject, được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo (AI), giúp bạn tự động chọn chủ thể trong ảnh một cách nhanh chóng và chính xác.
- Chọn công cụ Select Subject: Vào Select > Subject. Photoshop sẽ cố gắng nhận diện và chọn chủ thể của bạn.
- Đảo ngược vùng chọn: Vào Select > Inverse (hoặc nhấn Shift + Ctrl/Cmd + I) để chọn vùng hậu cảnh thay vì chủ thể.
- Áp dụng Gaussian Blur: Vào Filter > Blur > Gaussian Blur và điều chỉnh Radius.
Ưu điểm:
- Nhanh chóng và dễ dàng, đặc biệt hiệu quả với ảnh có chủ thể rõ ràng.
- Select Subject ngày càng thông minh hơn.
Nhược điểm:
- Độ chính xác phụ thuộc vào độ rõ ràng của chủ thể.
- Có thể cần tinh chỉnh thêm bằng Layer Mask (xem bên dưới).
Tinh chỉnh với Layer Mask
Dù bạn sử dụng phương pháp chọn vùng nào, Layer Mask là một công cụ quan trọng để tinh chỉnh vùng chọn của bạn.
- Sau khi chọn vùng hậu cảnh, hãy tạo một Layer Mask bằng cách nhấp vào biểu tượng “Add layer mask” ở dưới cùng của bảng Layers.
- Chọn công cụ Brush Tool (B).
- Sử dụng màu đen để ẩn (làm mờ) và màu trắng để hiển thị (làm rõ) các phần của layer.
- Bạn có thể điều chỉnh kích thước, độ cứng (Hardness), và opacity của brush để tạo ra các hiệu ứng chuyển tiếp mượt mà và tự nhiên.
Mẹo và thủ thuật nâng cao
- Sử dụng Depth Map (nếu có): Nếu bạn chụp ảnh ở chế độ chân dung trên điện thoại, ảnh có thể chứa thông tin về độ sâu (depth map). Photoshop có thể sử dụng thông tin này để tạo hiệu ứng mờ chính xác hơn.
- Kết hợp nhiều phương pháp: Đừng ngần ngại kết hợp các phương pháp khác nhau để đạt được kết quả tốt nhất. Ví dụ, bạn có thể sử dụng Select Subject để chọn nhanh hậu cảnh, sau đó tinh chỉnh bằng Layer Mask và áp dụng Iris Blur để tạo chiều sâu.
- Lưu ý về độ phân giải: Ảnh có độ phân giải cao sẽ cho kết quả làm mờ tốt hơn.
- Non-destructive editing: Luôn sử dụng Smart Objects và Layer Masks để bạn có thể chỉnh sửa hiệu ứng một cách không phá hủy và dễ dàng quay lại các bước trước đó.
Khắc phục sự cố thường gặp
- Vùng mờ không đều: Kiểm tra lại vùng chọn và đảm bảo nó chính xác. Sử dụng Layer Mask để tinh chỉnh.
- Hiệu ứng mờ quá gắt: Giảm giá trị Radius trong Gaussian Blur hoặc Blur Amount trong Iris Blur. Sử dụng Feather để làm mềm chuyển tiếp.
- Chủ thể bị mờ: Kiểm tra lại vùng chọn và đảm bảo chủ thể không nằm trong vùng đó. Sử dụng Layer Mask để loại bỏ hiệu ứng mờ khỏi chủ thể.
Xem thêm: Adobe Photoshop Elements là gì? So sánh với Adobe Photoshop
Kết luận
Làm mờ hậu cảnh là một kỹ thuật quan trọng để tạo ra những bức ảnh chuyên nghiệp và thu hút. Với Photoshop, bạn có nhiều công cụ và phương pháp để thực hiện điều này. Quan trọng nhất là bạn cần hiểu rõ ưu và nhược điểm của từng phương pháp, thực hành thường xuyên, và sáng tạo để tạo ra những hiệu ứng mờ phù hợp với phong cách của riêng mình. Chúc bạn thành công!
